Taskforce examinering

De Taskforce examinering is weer opgestart! We horen graag waar we ons volgens u op moeten gaan richten.

We zouden in dit verband het volgende van u willen weten.

  1. Wat vindt u op dit moment heel erg lastig als het gaat om examineren in de huidige omstandigheden?
  2. Wat ziet u als oplossing(en) voor deze situatie(s)?
  3. Voor welke onderwerpen is een training handig of noodzakelijk?
  4. Mogen we u benaderen als we nog vragen hebben?

Graag uw antwoord mailen naar alternatiefexamineren@stichtingpraktijkleren.nl .

Alvast hartelijk dank voor uw reactie. 

Examineren in coronatijd

De coronacrisis vraagt aanpassingen van het onderwijs. Waar moet u als school rekening mee houden?

Alternatieve afname producten Stichting Praktijkleren
Om inzicht te geven in de mogelijkheden voor alternatieve afname per productsoort die Stichting Praktijkleren in het aanbod heeft is er een document opgesteld (zie onderstaand document ‘Handvatten voor op afstand examineren’).
Deze informatie wordt steeds geactualiseerd en aangevuld. Kijk daarom regelmatig op deze pagina. In het bestand zijn de aanpassingen t.o.v. de vorige versie in rode tekstkleur aangegeven.


Heeft u vragen over de aanpassing van een examen, neem dan contact op via het volgende e-mailadres: alternatiefexamineren@stichtingpraktijkleren.nl

CGI

De richtlijnen vanuit de overheid geven ruimte om op een andere manier dan normaal te examineren. Een van deze manieren is om een deel van de kwalificatie-eisen te examineren met een CGI. Daarom heeft Stichting Praktijkleren algemene CGI documenten ontwikkeld, die ingezet kunnen worden als aanvulling op een PvB en PE (evt. inclusief portfolio).

Veelgestelde vragen over examineren in coronatijd

Algemeen

Mogen examenprojecten/kennisexamens/vaardigheidsexamens ingekort worden als het niet te organiseren is om deze in volledige vorm te examineren?

Ja, dat mag als dit conform het document ‘Richtlijnen voor representatief examineren in coronatijd’ gebeurt. De richtlijnen voor representatief examineren staan op de coronapagina van Stichting Praktijkleren.

Mogen de schriftelijke examens van Stichting Praktijkleren op afstand worden geëxamineerd?

Nee, dat is niet toegestaan, omdat een veilige afname met de huidige technische middelen niet mogelijk is. Wel kan een zelfgemaakt schriftelijk examen zoals een openboekexamen of een portfolio op afstand worden ingezet. Servicedocumenten voor een portfolio staan ook op de coronapagina van Stichting Praktijkleren. Er kan ook gekozen worden voor een unieke variant. De richtlijnen voor de unieke variant staan op de coronapagina van Stichting Praktijkleren.

Mogen formatieve resultaten kwalificerend ingezet worden?

Ja, dat mag, mits gekoppeld aan een CGI (Criterium gericht interview). Zie hiervoor de richtlijnen en documenten op de coronapagina van Stichting Praktijkleren.

Proeven van Bekwaamheid

Mogen (delen van) de Proeve van Bekwaamheid afgenomen worden met een portfolio i.c.m. een CGI?

Ja, dat mag als er geen mogelijkheid is om volgens de reguliere wijze te examineren op de BPV. Zie voor de richtlijnen en documenten voor het CGI op de coronapagina van Stichting Praktijkleren. Servicedocumenten voor een portfolio staan ook op de coronapagina van Stichting Praktijkleren.

Examenprojecten

Mogen scholen zelf examenprojecten aanpassen om deze in te zetten voor examineren op afstand?

Ja, dat mag, maar alleen op de volgende voorwaarden.
1. Er moet gebruik worden gemaakt van de ‘Instructie unieke variant examenproject in coronatijd’. Deze instructie staat op de coronapagina van Stichting Praktijkleren.
2. Het aangepaste examenproject mag maar eenmalig gebruikt worden.

Mogen de (digitale) examenprojecten uit het aanbod van Stichting Praktijkleren op afstand worden geëxamineerd?

Nee, dat is niet toegestaan, omdat een veilige afname met de huidige technische middelen niet mogelijk is. Wel kan een zelfgemaakt examen zoals een openboekexamen of een portfolio op afstand worden ingezet. Servicedocumenten voor een portfolio staan op de coronapagina van Stichting Praktijkleren. Ook kan gekozen worden voor unieke variant. De richtlijnen voor de unieke variant staan op de coronapagina van Stichting Praktijkleren.

Kennisexamens

Mogen de schriftelijke kennisexamens mondeling op afstand worden afgenomen?

Nee, dat is niet toegestaan als de vragen uit het kennisexamen letterlijk worden overgenomen. Wel kan een zelfgemaakt kennisexamen mondeling worden ingezet. Om zelf een kennisexamen te maken, kan de examenmatrijs van Stichting Praktijkleren worden gebruikt. U kunt representatief examineren in overweging te nemen. De richtlijnen voor representatief examineren staan op de coronapagina van Stichting Praktijkleren.

Praktijkleren TV

Op ons eigen tv-kanaal kunt een aantal zeer informatieve filmpjes bekijken over o.a. het CGI voor alternatief examineren, online bijeenkomsten, risico’s van online examineren, etc.:

Richtlijnen vanuit de overheid

Het beleid rond instellingsexamens is aan de school. Bekijk eerst of het examen kan worden uitgesteld. Is het wenselijk dat het instellingsexamen toch op korte termijn wordt afgenomen handelt u als volgt.
  • Bekijk of dit kan binnen afnamecondities die binnen de richtlijnen van het RIVM vallen en binnen de voorschriften van het exameninstrument. 
  • Moet het exameninstrument aangepast worden, bijvoorbeeld omdat een mondeling examen online plaatsvindt, neem dan eerst contact op met de examenleverancier. In sommige gevallen is dit zelfs contractueel verplicht. Bespreek of/hoe het exameninstrument kan worden aangepast, zodat de beoordeling betrouwbaar en valide is.  
  • Borg dat met de aanpassing de kennis, vaardigheden en houding (gedrag) zoals die in het kwalificatiedossier zijn benoemd worden geëxamineerd. De aanpassing levert een vergelijkbaar examenproduct op en komt hierbij tot een vergelijkbaar oordeel (kwaliteitsborging). 
  • Als moet worden afgeweken van de geldende regels geeft het betrokken onderwijsteam op onderbouwde wijze aan of en hoe aan de vereiste beheersing van de kwalificatie-eisen voldaan wordt. Laat het aangepaste exameninstrument opnieuw vaststellen door de examencommissie.  
    Alternatieve mogelijkheden:  
  • Examen laten plaatsvinden op school in een simulatie in plaats van op het leerbedrijf. 
  • Examen laten plaatsvinden in het leerbedrijf; waarbij (essentiële) delen van het examen worden opgenomen in plaats van dat een assessor vanuit school aanwezig is. 
  • Examen online op afstand laten plaatsvinden. 
  • In alle gevallen geldt dat het alternatief kwalitatief aan de eisen voldoet. Lukt dat niet, dan resteert alleen een uitstel van het desbetreffende examen. 
  • Nb. Indien in het OER (onderwijs- en examenregeling)  iets anders is opgenomen over de wijze van examineren, is het mogelijk om het OER aan te passen. Wanneer de rechtspositie van een student hierdoor niet wijzigt, is alleen informeren van de student over deze wijziging voldoende.

Bron: https://www.mboraad.nl/corona-faq-examinering

Hieronder een overzicht van de mogelijkheden om het examen aan te passen:

  • Online examineren: dit is uiteraard geheel afhankelijk van het type examen en hetgeen geëxamineerd wordt. Vaak vraagt dit een aanpassing van het exameninstrument. Bovendien is garantie nodig dat de student ‘geen hulp krijgt’ (authenticiteit). Om de authenticiteit te controleren kan gebruik gemaakt worden van een digitale surveillant, de afname wordt dan gekoppeld aan een omgeving (zoals Zoom, Teams in Office365, etc.) waarbij videoverbinding met de kandidaat is. Stem hierover af met de betreffende examenleverancier en examencommissie, zodat de kwaliteit geborgd blijft.
  • Een CGI (criteriumgericht interview) met bijvoorbeeld een aantal op te lossen praktische problemen: dit is mede afhankelijk van het totale examenplan en hetgeen geëxamineerd wordt. Bestaat het examenplan uit meerdere (type) examens, waaronder de proeve, en wordt de student ook op andere manieren geëxamineerd (examenmix), dan kan een CGI in plaats van een ander examenonderdeel worden ingezet. Wellicht is een combinatie met een aantal opdrachten (portfolio) dan een idee. Dit vraagt een aanpassing van het exameninstrument. Stem hierover af met de betreffende examenleverancier en examencommissie.
  • Het afnemen van mondelinge examens via Skype, Zoom, etc. biedt ook meer flexibiliteit, bovendien kunnen de examens worden opgenomen; zie ook de aanbevelingen in het servicedocument van de MBO Raad:  Servicedocument covid-19 aanpak mbo 5.0
  • Voor het diplomeren in coronatijd heeft de MBO Raad handreikingen opgesteld:
    Handreiking verantwoord diplomabesluit mbo
  • Examens afnemen in simulatie op school in plaats van in het leerbedrijf: volg ook bij dit alternatief de kaders van veiligheidsmaatregelen die door het kabinet op advies van het RIVM zijn aangekondigd en bekijk op basis daarvan wat er mogelijk is. Dit vraagt een aanpassing (van de toepassing) van het exameninstrument. Stem hierover af met de examencommissie.
  • Eén-op-één examineren: als een school dat zo kan organiseren dat wordt voldaan aan de overheidsrichtlijnen en RIVM-adviezen, is dit toegestaan. Daarnaast is het van belang dat de student zo onafhankelijk mogelijk wordt geëxamineerd. Zorg er daarom voor dat de assessor niet ook de praktijkbegeleider/docent van de student is. Of neem het examen op video of tijdens een livestream op, zodat deze ook van een afstand mee te beoordelen is. 
  • Ziekte van assessoren: kijk of vervanging mogelijk is. Zo niet, bekijk of het examen op een later tijdstip alsnog afgenomen kan worden. Is afgesproken dat, om de intersubjectiviteit te borgen, bij het examen in principe twee assessoren aanwezig zijn, dan kan daar in deze uitzonderlijke omstandigheden van worden afgeweken. Bekijk samen met de examencommissie op welke manier de objectiviteit zoveel mogelijk geborgd kan worden, bijvoorbeeld door (een deel van) het examen op te nemen of een uitgebreide toelichting te vragen van de beoordelaar in het beoordelingsprotocol.