Custom made praktijkleren: Het individu centraal
Hoewel de titel van dit artikel anders doet vermoeden is Stichting Praktijkleren niet de bedenker van de term ‘custom made praktijkleren’. Dit komt namelijk uit de koker van commercie-docent Marc Vergnes van het Noorderpoort. Ooit begon hij als student op het mbo. Ging werken bij de politie. Kwam daarna in de financiële dienstverlening terecht waarna hij het ruim 20 jaar later over een andere boeg gooide door naar het onderwijs over te stappen. In 2015 begon hij als zij-instromer bij het Noorderpoort waar hij werken en leren met elkaar combineerde. Marc vertelt: “Iedere fase van mijn carrière vroeg om nieuwe kwalificaties en vaardigheden. Iedere keer was het weer schakelen. Ik heb mij door de jaren heen in heel wat bochten moeten wringen om privé, werk en studie op elkaar af te stemmen.”
Vanuit zijn verleden mag je Marc een ervaringsdeskundige noemen. Hij heeft de problematiek van een student, die om wat voor reden dan ook op latere leeftijden de schoolbanken ingaat, aan den lijve ondervonden.
Vorige week organiseerde Marc vanuit het Noorderpoort een brainstormsessie met het bedrijfsleven omtrent custom made praktijkleren. Ook Stichting Praktijkleren ontving een uitnodiging om vanuit onze expertise, praktijkgerichte examinering, mee te praten. Onze nieuwsgierigheid was gevoed. We besloten op de uitnodiging in te gaan en togen naar het hoge noorden. Na afloop van de bijeenkomst gingen we even met Marc in gesprek.
Custom made praktijkleren? Wat bedoel je daarmee?
Marc: “Daar bedoel ik mee dat je onderwijs op maat biedt. Het onderwijs aanpassen aan de individuele wensen en behoeften van de student zodat het zo goed mogelijk aansluit op de persoonlijke situatie en omstandigheden én op de leer- en ontwikkelmogelijkheden die het bedrijf van de student biedt. Praktijkgericht, to the point, herkenbaar en motiverend.”
Er zijn voor onderwijsorganisaties toch al tal van mogelijkheden om maatwerk te leveren?
Marc: “Ja en nee. Je kunt inderdaad maatwerk leveren. Maar wat is nou echt maatwerk? Je kunt als student bijvoorbeeld kiezen voor BOL-, BBL- of 3de leerweg. Maar dat blijven toch uiteindelijk drie vooraf vastgestelde menu-opties. Vakken, onderwijstijd, examenvormen en klassen, dat alles is voor iedereen gelijk. En dat is dus niet custom made. Bieden wij die ruimte als onderwijs? Denk ook aan examinering. Kan ik als student een bij mij passende vorm van examinering kiezen of heeft de opleiding deze keuze al voor mij bepaald? Roc’s bieden fantastische opleidingen maar de door een opleiding vooraf vastgestelde kaders passen niet altijd bij de persoonlijke situatie en leerstijl van een student. Dat vraagt nog meer afstemming dan op dit moment gebeurt.”
Waarom heb je het lokale bedrijfsleven uitgenodigd om mee te praten over jouw idee van custom made praktijkleren?
Marc: “In de strategische koers van het Noorderpoort valt te lezen dat onze school actief de samenwerking met het werkveld zoekt. Men wil inspelen op een trend waarbij werken en leren steeds meer samengaan. Leven lang ontwikkelen dus. Daarnaast is de verwachting dat de arbeidsmarkt alleen maar krapper wordt. Een bedrijf vindt de juiste kandidaat maar zonder de juiste kwalificaties. Tijdens deze sessie met het bedrijfsleven lieten de aanwezige ondernemers weten meerwaarde te zien in verdere flexibilisering en personalisering van onderwijsprogramma’s. De visie van de ondernemers komt dus overeen met de ambitie van de school. Vanuit de school reageert men enthousiast en word ik gesteund om mijn ideeën omtrent custom made praktijkleren verder uit te werken. Die ruimte krijg ik in de vorm van een experiment. Klein starten, onderzoeken en ervaren en met de uitkomsten bepalen of en hoe er opgeschaald kan worden.”
Tot slot: wat is de volgende stap?
Marc: “De komende periode ga ik studenten, werkgevers, werknemers en collega-docenten interviewen. Is er echt behoefte aan op maat gemaakte onderwijsprogramma’s bij al deze partijen? En waar moet volgens hen een optimaal gepersonaliseerd praktijkgericht onderwijsprogramma aan voldoen? Het kan niet anders dan dat er op verschillende plaatsen in het land ook al ervaringen in deze richting zijn opgedaan. Zoals gezegd: ons roc heeft al prachtige onderwijstrajecten in de aanbieding maar ik onderzoek voor de school wat we kunnen doen om onderwijs NOG meer aan te laten sluiten op de behoeftes van onze omgeving. Met de uitkomsten van het onderzoek wil ik ten slotte een aantal driehoeken – werknemer/student-werkgever-opleiding – zien te creëren waarmee, bijvoorbeeld op module of werkprocesniveau, custom made praktijkleren in de praktijk gaat worden getest.”